Gizli Kentler 1
"Olinda’ya
bir büyüteçle gidip çevreyi dikkatle arayanlar, bir yerlerde, bir toplu iğne başından
daha büyük olmayan, büyüterek bakıldığında içinde çatılar, antenler, çatı pencereleri,
bahçeler, küvetler, yol üzerine gerilmiş pankartlar, meydanlarda kiosklar, geniş
bir at koşusu alanı gördükleri bir nokta bulurlar. Böyle kalmaz bu nokta: bir yıl
sonra yarım bir limon, sonra iri bir mantar, daha sonra bir çorba tabağı kadar olur.
Ve işte ilk kentin içine sıkışıp kalmış doğal büyüklükte bir kent olup çıkar: ilk
kentin ortasında büyüyen ve onu dışarıya iten yeni bir kent.
Her yıl bir
halka genişleyen ağaç gövdeleri gibi, eş merkezli daireler etrafında büyüyen tek
kent Olinda değil elbette. Ama diğer kentlerin ortasında, içinden çan kulelerinin,
kulelerin, kiremit damların, kubbelerin incecik yükseldiği dapdar surlardan oluşan
eski bir çember kalır hep, yeni mahallelerse çözülmüş bir kemerle birlikte genişlercesine
bu halkanın çevresine yayılır. Olinda farklı: burada, genişlerken kent sınırlarına
dek uzanan daha geniş bir ufukta, oranlarını koruyarak büyümüş eski mahalleleri
de kendisiyle birlikte götürüyor eski surlar; kent sınırları, çapları aynı şekilde
büyümüş ve içeriden sıkıştıran daha yeni mahallelere yer açmak için uzayıp incelmiş
daha az eski mahalleleri çepçevre sarıyor; kentin yüreğine kadar böylece sürüp gidiyor
bu: küçülmüş boyutlarında ilk Olinda’nın ve biri diğerinden doğmuş tüm Olinda’ların
hatlarını ve yaşam damarındaki özsuyun akışını aynen koruyan yepyeni bir Olinda
var orada; ve bu en iç halkanın içinde-henüz seçmek zor onları-yeni doğacak Olinda
ve onu izleyecek olanlar doğuyor bile."
Ekonomi Atölyesi (15-18.4.2013)
(Damla Günhan, Emine Çilek)
